സാമ്പത്തിക വളർച്ചയിൽ സ്ത്രീ പങ്കാളിത്തം കുറവോ? വേൾഡ് ഇക്കണോമിക് ഫോറത്തിന്റെ പഠനങ്ങൾ പുറത്ത്
രാജ്യത്തെ തൊഴിൽമേഖലയിൽ സ്ത്രീകളുടെ പ്രാതിനിധ്യം കുറയുന്നുവെന്ന് പഠനങ്ങൾ. അന്താരാഷ്ട്ര തൊഴിൽ സംഘടനയുടെ കണക്കുകൾ പ്രകാരം ഇന്ത്യയിലെ തൊഴിലിടങ്ങളിലെ സ്ത്രീ പുരുഷ അനുപാതം 50.9 ശതമാനമാണ്. 70.1ശതമാനം പുരുഷന്മാരുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ 19.2ശതമാനം സ്ത്രീകൾ മാത്രമാണ് തൊഴിൽ മേഖലയിലുള്ളത്. ഇതിന് വിപരീതമായി, ആഗോളതലത്തിൽ തൊഴിൽ ശക്തിയുടെ 50 ശതമാനത്തിലധികം സ്ത്രീകളാണ്.
2011-12 മുതൽ പ്രതിവർഷം ഏഴ് ശതമാനത്തിലധികം ജിഡിപി വളർച്ചയോടെ, 2017-ൽ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വേഗത്തിൽ വളരുന്ന സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയായി ഇന്ത്യ മാറി. അതേസമയം ഇന്ത്യയുടെ വനിതാ തൊഴിൽ പങ്കാളിത്തം സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിച്ചതിന് ശേഷമുള്ള ഏറ്റവും താഴ്ന്ന നിലയിലേക്ക് പോയ വർഷമായിരുന്നു. വിദ്യാ സമ്പന്നരായി മാറിയെങ്കിലും തൊഴിലിടങ്ങളിൽ സ്ത്രീകളുടെ പങ്കാളിത്തം കുറയുന്നതായാണ് 2023 ലെ കണക്കുകൾ പറയുന്നത്.
നിലവിൽ ലോകജനസംഖ്യയുടെ 45.5 ശതമാനം സ്ത്രീകളാണ്. സമൂഹത്തിൽ സാമ്പത്തികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ മാറ്റങ്ങളിൽ സ്ത്രീകൾ ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. വേൾഡ് ഇക്കണോമിക് ഫോറത്തിന്റെ 2022 ലെ റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, ലിംഗ അസമത്വത്തിൽ 146 രാജ്യങ്ങളിൽ 135-ാം സ്ഥാനത്താണ് ഇന്ത്യ. ശ്രീലങ്ക, ബംഗ്ലാദേശ്, നേപ്പാൾ തുടങ്ങിയ ചെറിയ രാജ്യങ്ങൾക്കും പിന്നിലാണിത്. 25 നും 59 നും ഇടയിൽ, ജോലി ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീകളുടെ എണ്ണം 23ശതമാനമായി കുറഞ്ഞു. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ദരിദ്രമായ ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ ഈ നിരക്ക് വളരെ ഉയർന്നതാണ്.
സാമ്പത്തികവും സാമൂഹികവുമായ പല ഘടകങ്ങളും സ്ത്രീകളുടെ തൊഴിലിനെ സ്വാധീനിക്കുന്നു. വിവാഹം, നഗരവത്ക്കരണം, സാമ്പത്തിക വളർച്ച എന്നിവയ്ക്കൊപ്പം സാക്ഷരത, ഫെർട്ടിലിറ്റി, പ്രായം എന്നിവയും പരിഗണിക്കേണ്ട ഘടകങ്ങളാണ്. 2004-05 നും 2011-12 നും ഇടയിൽ, ഏകദേശം 19.6 ദശലക്ഷം സ്ത്രീകൾ തൊഴിൽ മേഖലയിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിന്നതായാണ് കണക്കുകൾ. 2012-ലെ 33 ശതമാനത്തിൽ നിന്ന് 2020-ൽ 25 ശതമാനമായി കുറഞ്ഞു. തൊഴിലിടങ്ങളിൽ സ്ത്രീകളുടെ പങ്കാളിത്തം കുറയുന്നതിന് കോവിഡ് മഹാമാരിയും കാരണമായതായാണ് വിവരങ്ങൾ. സ്ത്രീകൾ കൂടുതൽ പ്രബലമായ റീട്ടെയിൽ, ഹോസ്പിറ്റാലിറ്റി തുടങ്ങിയ മേഖലകളെ കോവിഡ് മഹാമാരി കാര്യമായി ബാധിച്ചു.
നിലവിലെ പുരോഗതിയുടെ നിരക്കിൽ, ലോകത്തിലെ തൊഴിൽ ശക്തി പൂർണ ലിംഗ സമത്വത്തിലെത്താൻ 132 വർഷമെടുക്കുമെന്നാണ് വേൾഡ് ഇക്കണോമിക് ഫോറം പറയുന്നത്. അതേസമയം, സംരംഭകത്വത്തിൽ സ്ത്രീകളുടെ വർധിച്ചുവരുന്ന പങ്കാളിത്തം 2025-ഓടെ ഇന്ത്യയുടെ ജിഡിപി 0.7 ട്രില്യൺ ഡോളറായി ഉയർത്താൻ കഴിയുമെന്ന് ഇന്ത്യൻ എക്സ്പ്രസ് റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു. സ്വയം വ്യവസായം ചെയ്യുന്നതിലൂടെ, വനിതാ സംരംഭകർക്ക് മറ്റ് സ്ത്രീകൾക്ക് തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ മാത്രമല്ല, തൊഴിൽ സേനയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കാൻ അവരെ പ്രചോദിപ്പിക്കാനും കഴിയും. ഇത് ഗണ്യമായ സാമ്പത്തിക വളർച്ചയിലേക്ക് നയിക്കും.
അതേസമയം, ഗ്രാമങ്ങളിലും നഗരങ്ങളിലും കൂലിവേലയിൽ നിന്ന് സ്ത്രീകളെ പിന്തിരിപ്പിക്കുന്ന നിരവധി ഘടകങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലെ 52ശതമാനം സ്ത്രീകളും ഒന്നുകിൽ ജോലി ചെയ്യാനും കുടുംബങ്ങളെയും വീടുകളെയും പരിപാലിക്കാനും ആഗ്രഹിക്കുന്നു. എന്നാൽ കഴിഞ്ഞ രണ്ട് ദശാബ്ദങ്ങളായി ഇന്ത്യയിലെ സ്ത്രീ തൊഴിൽ പങ്കാളിത്ത നിരക്ക് ആശ്ചര്യകരമാം വിധം കുറയുകയാണ്. 2005-ൽ 32 ശതമാനം ആയിരുന്നത് 2021-ൽ 19 ശതമാനം ആയി കുറഞ്ഞു.
ഇന്ത്യയിൽ സ്ത്രീകളുടെ തൊഴിലവസരങ്ങൾ കുറയുന്നതിലെ കാരണങ്ങൾ
സ്ത്രീകളെ തൊഴിലിൽ നിന്ന് പിന്തിരിപ്പിക്കുന്ന ഘടകങ്ങൾ ഗ്രാമങ്ങളിലും നഗരങ്ങളിലും അല്പം വ്യത്യസ്തമായിരിക്കും.
കൂലിയില്ലാത്ത തൊഴിലാളിയും ദുർബലമായ തൊഴിലും
വീട്ടുജോലികൾ, പരിചരണം, മറ്റ് ശമ്പളമില്ലാത്ത പ്രവർത്തനങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്കുള്ള സ്ത്രീകളുടെ സംഭാവനകൾ വേണ്ടത്ര കണക്കിലെടുക്കുന്നില്ല. ഇത് അവരുടെ തൊഴിൽ പങ്കാളിത്തത്തെ കുറച്ചുകാണുന്നതിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. സ്ത്രീകൾ പലപ്പോഴും സ്വകാര്യമേഖലയിൽ കുറഞ്ഞ വേതനവും ചൂഷണവും ചെയ്യുന്ന ജോലികളിൽ ഏർപ്പെടുന്നു.
വികസ്വര രാജ്യങ്ങളിൽ 46ശതമാനം വരെ ‘സമയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചെറിയ തൊഴിൽ’ നിരക്ക് അനുഭവിക്കുന്ന സ്ത്രീകൾ പലപ്പോഴും പുരുഷന്മാരേക്കാൾ കുറച്ച് മണിക്കൂർ ജോലി ചെയ്യുന്നു.
സ്ത്രീകൾ പുരുഷന്മാരേക്കാൾ മൂന്നിരട്ടി കൂടുതൽ ശമ്പളമില്ലാത്ത ഗാർഹിക, പരിചരണ ജോലികൾ ചെയ്യുന്നു. ഇത് ശമ്പളമുള്ള ജോലിയിൽ ഏർപ്പെടാനുള്ള അവരുടെ കഴിവിനെ ബാധിക്കുന്നു.
പലപ്പോഴും മോശമായ ശമ്പളവും സാമൂഹിക പരിരക്ഷയും ഇല്ല.
പ്രസവാവധിക്കുള്ള നിയമപരമായ അവകാശങ്ങളുടെ അഭാവവും സാമൂഹിക സംരക്ഷണത്തിനുള്ള പരിമിതിയും സ്ത്രീകളുടെ തൊഴിലവസരങ്ങളെ കൂടുതൽ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നു.
തൊഴിലില്ലായ്മ നിരക്ക് മാത്രല്ല ആവർത്തിച്ചുള്ള ശ്രമങ്ങൾക്ക് ശേഷം ജോലിക്കായുള്ള ശ്രമങ്ങൾ അവസാനിപ്പിക്കുന്നവരെ ആരും കണക്കിലെടുക്കുന്നില്ല. ഇത് സാഹചര്യത്തിന്റെ തീവ്രത വർധിപ്പിക്കുന്നു.
സാമൂഹിക മാനദണ്ഡങ്ങളും ലിംഗപരമായ റോളുകളും
ഇന്ത്യയിലെ യാഥാസ്ഥിതിക സാമൂഹിക മാനദണ്ഡങ്ങൾ കാരണം സ്ത്രീകൾ കുടുംബത്തിന് പ്രാധാന്യവും മുൻഗണനയും നൽകുന്നു. വിവാഹത്തിന് ശേഷമോ അല്ലെങ്കിൽ കുട്ടികളുണ്ടായതിന് ശേഷമോ പലപ്പോഴും ജോലി ഉപേക്ഷിക്കാൻ അവരെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. ഗാർഹിക ഉത്തരവാദിത്വങ്ങളും പരിചരണ ചുമതലകളും നിറവേറ്റുമെന്ന പ്രതീക്ഷ സ്ത്രീകളുടെ തൊഴിൽ പങ്കാളിത്തത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തും.
ലിംഗ വേതന വ്യത്യാസം
ഓക്സ്ഫാം ഇന്ത്യ ഡിസ്ക്രിമിനേഷൻ 2022ലെ റിപ്പോർട്ട് ഇന്ത്യയിലെ ലിംഗ വേതന വിടവ് എടുത്തുകാട്ടുന്നു. രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള റിക്രൂട്ട്മെന്റിലും ശമ്പളത്തിലും സ്ത്രീകൾ പക്ഷപാതം നേരിടുന്നുവെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. ടെക്നോളജി റോളുകളിലും ലിംഗ വേതന വ്യത്യാസം പ്രകടമാണ്. സീനിയർ മാനേജ്മെന്റ് തസ്തികകളിൽ പോലും സ്ത്രീകൾക്ക് പുരുഷന്മാരേക്കാൾ വേതനം കുറവാണ്. തുല്യ വേതന നിയമം, മിനിമം വേതന നിയമം തുടങ്ങിയ നിയമനിർമ്മാണങ്ങൾ നിലവിലുണ്ടെങ്കിലും, ഗ്രാമീണ മേഖലകളിലും അസംഘടിത മേഖലയിലും സ്വകാര്യ മേഖലയിലും സ്ത്രീകളുടെ അധ്വാനത്തിന് വിലകുറവാണ്. ഇന്ത്യയിൽ ഹൈക്കോടതി ജഡ്ജിമാരുടെ സ്ത്രീ പ്രാതിനിധ്യം 10 ശതമാനത്തിൽ താഴെയാണ്.
ഇതിനെല്ലാം പുറമെ മെച്ചപ്പെട്ട സാമ്പത്തിക സ്ഥിരത ചില സ്ത്രീകളെ തൊഴിലിനെക്കാൾ കുടുംബ ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾക്ക് മുൻഗണന നൽകാൻ പ്രാപ്തരാക്കുന്നു. കൂടാതെ പല സ്ത്രീകളും വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് മുൻഗണന നൽകുന്നു. ഇത് അവരെ താത്കാലികമായി തൊഴിൽ രംഗത്ത് നിന്ന് മാറ്റിനിർത്തുന്നു. എന്നാൽ പഠനം പൂർത്തിയാകുമ്പോൾ അനുയോജ്യമായ ജോലി കണ്ടെത്തുന്നതിൽ അവർ വെല്ലുവിളികൾ നേരിടുന്നു.
ഇന്ത്യ തൊഴിൽ പരമായി സ്ത്രീ സൗഹൃദമല്ല എന്നാണ് റിപ്പോർട്ടുകൾ പറയുന്നത്. തൊഴിലിടങ്ങളിൽ സ്ത്രീകളുടെ പങ്കാളിത്തം കൂടേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. അതുവഴി രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക പുരോഗതിക്കും വഴിവയ്ക്കും. സ്ത്രീകളുടെ വിദ്യാഭ്യാസം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിലും സ്കൂളിൽ ചേരുന്ന, ജോലി ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീകളുടെ എണ്ണം വർധിപ്പിക്കുന്നതിലും ഇന്ത്യ ഗണ്യമായ പുരോഗതി കൈവരിച്ചിട്ടുണ്ട്.
അതേസമയം, തൊഴിൽ മേഖലയിൽ പ്രവേശിക്കുന്നതിനുള്ള സാമൂഹിക പ്രതിബന്ധങ്ങളെ മറികടക്കാൻ സ്ത്രീകളെ പ്രചോദിപ്പിക്കുന്നതിന് വിവിധ നടപടികൾ ആവശ്യമാണ്. ഇന്ത്യയിൽ സ്ത്രീകളുടെ സംരംഭകത്വവും തൊഴിലും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന്, വനിതാ സംരംഭകർക്കുള്ള സാമ്പത്തിക സഹായം, മെച്ചപ്പെട്ട വിദ്യാഭ്യാസ-പരിശീലനം, ലിംഗസമത്വ പ്രോത്സാഹനം, സുരക്ഷാ നടപടികൾ, വർധിച്ച തൊഴിലവസരങ്ങൾ, മെച്ചപ്പെട്ട തൊഴിൽ നയങ്ങൾ, ശിശു സംരക്ഷണം തുടങ്ങിയവ നടപ്പിലാക്കണം. ലിംഗസമത്വം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതും തൊഴിൽ ശക്തിയിൽ സ്ത്രീകളുടെ പങ്കാളിത്തം വർധിപ്പിക്കുന്നതും ഇന്ത്യയുടെ ജനസംഖ്യാപരമായ ലാഭവിഹിതം പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്നതിനും സുസ്ഥിരമായ വളർച്ച കൈവരിക്കുന്നതിനുമുള്ള നിർണായക ചുവടുകളാണ്.